Bilansowanie zasobów wodnych
Definicje:
1. Zasoby wodne są to
wszelkie wody znajdujące się na danym obszarze stale lub występujące na nim
czasowo (Dębski).
2. Przepływ średni roczny – Qśr
-jest to średnia arytmetyczna przepływów z wielolecia.
3. Średni roczny odpływ - Vśr średnia arytmetyczna z
odpływów rocznych z wielolecia. Jest to całkowita ilość wody w mln m3 jaka przeciętnie w
ciągu całego roku przepływa przez profil ujściowy, pojęta jako średnia arytmetyczna z wielolecia (Lambor).
4. Moduł odpływu - dzieląc średni roczny odpływ przez
powierzchnię zlewni otrzymamy tzw. moduł odpływu MO.
5. Moduł opadu - odpowiada średniemu rocznemu opadowi z
wielolecia MP. Jest to normalny opad roczny wyrażony w mm.
6. Współczynnik odpływu a - jest to liczba niemianowana, mniejsza od
jedności. Wielkość ta charakteryzuje potencjał zlewni i po pomnożeniu jej przez
100 charakteryzuje procentowy udział odpływu w stosunku do opadu.
a=MO/M P
Jednym ze
sposobów opracowania bilansu wodnego jest porównanie ilości wody jaka dostaje
się do zlewni z wodą zatrzymaną w zlewni oraz ilością jaka z niej odpływa w
danym przedziale czasu (np miesiąc, rok, wielolecie).
Ponieważ
rozwój przemysłu, różnego rodzaju zjawiska klimatyczne (ciąg lat suchych,
mokrych), wymuszają zmiany w zasobach wodnych i sposobach użytkowania wody
zmieniają się również składniki bilansu. Stąd konieczność sporządzania różnego
rodzaju bilansów. Wybór sposobu rozwiązania zależy od rozpatrywanego okresu
czasu, od wielkości bilansowanego obszaru, od celu jakiemu ma służyć bilans
itp. Wymaga on dokładnego rozpoznania terenu, jego budowy geologicznej,
pokrycia, ukształtowania, źródeł zasilania itp.
Bilanse szczegółowe, które oprócz
opadu, odpływu i strat na parowanie uwzględniają również retencję opracowuje
się głownie dla małych obszarów i dla krótkich okresów czasu.
Dla długich
okresów i znacznie większych obszarów wprowadza się uogólnienia pozwalające na
uzyskanie wyników, charakterystycznych dla wielolecia. Mamy wówczas do
czynienia z bilansami surowymi polegającymi na zestawieniu opadu i odpływu.